ترنجبین

در بیابان‌ها و دشت‌های کم ارتفاع ایران گیاهی وجود دارد به نام خارشتر. این گیاه به شکل بوته
و یا درختچه بوده، ارتفاع آن بین ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر است. نام صمغ یا شیرابه‌های برگ و
ساقه‌های این گیاه ترنجبین است که یکی از داروهای مشهور در طب سنتی می‌باشد و در
مکان‌هایی که شرایط جوی و گرما مناسب باشد، شیره ترنجبین از این گیاه تولید می‌شود.
ترنجبین شیره‌ای سفید رنگ است که چنانچه در مجاورت گرد و خاک باشد به رنگ زرد در می‌آید
و اگر در مجاورت رطوبت باشد به رنگ زرد و یا قهوه‌ای تبدیل می‌شود.

افراد محلی این شاخه‌ها و برگها را که دارای صمغند جمع‌آوری کرده و در آب شستشو می‌دهند،
سپس آن آب را می‌جوشانند تا بخار شود و ترنجبین به صورت بلورهایی متبلور گردد. خواص ترنجبین
گسترده بوده، به طور کلی ترنجبین که یک ماده قندی طبیعی است که علاوه بر خواص طبی و
درمانی فراوان، برای شیرین کردن داروها به کار می‌رود و به مراتب بهتر از قند می‌باشد.

طبیعت و خواص دارویی ترنجبین 

طبیعت ترنجبین طبق نظر حکمای طب سنتی، کمی گرم و تر است. ترنجبین
حاوی ترکیبات قندی مختلفی چون گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و تری ساکارید می‌باشد
که به راحتی در آب حل می‌شود. ترنجبین همچنین دارای تانن و آنتوسیانین است.
در گذشته از ترنجبین در کارخانجات به طور سنتی قند می‌گرفتند اما امروزه با توجه به
بالا بودن خواص دارویی آن، این کار غیر اقتصادی است. 

خواص ترنجبین

باز کردن مجاری ادرار

صدای شکم

تب کودکان و نوزادان

لینت مزاج

تب‌بر

تسکین سرفه

از بین برنده زردی

درد سینه و برطرف کننده یبوست و عفونت زدایی.

خواص ترنجبین برای نوزاد

در طب سنتی و فرهنگ ایرانی، استفاده از ترنجبین برای درمان زردی نوزادان بسیار موثر است.
در واقع با دادن ترنجبین به اندازه‌‏ای که در نوزاد ایجاد اسهال ملایم کند و جوشانده تخم گشنیز
باعث درمان زردی نوزاد می‌شوند. ضمن اینکه از بروز این بیماری پیشگیری هم می‌کند. این دارو
برای نوزاد یک ملین و مسهل لطیف است و برای درمان و پاکسازی دستگاه گوارش از اخلاط و
خونابه‏‌های بازمانده از دوران جنینی، معده و روده نیز استفاده می‌شود.

همچنین …

در حقیقت زمانی که روده‌های نوزاد از همان ابتدای تولد پاک‌سازی شود، بسیاری از بیماری‌ها
از جمله بیماری‏‌های ویروسی و عفونی در او کمتر شده و سیستم ایمنی‌اش از همان بدو تولد
فعال می‏ شود، همچنین متابولیسم بدن یعنی هاضمه و دافعه و نیروی نگهدارنده و نیروی جاذبه
در بدن کودک به صورت نرمال در می‏آید و بدن از همان ابتدا در مقابل بیماری‏ها در حد خودش مقاوم
می‌‏شود. این نوزادان کبدی بسیار سالم و فعال خواهند داشت و تمام اعمال متابولیسمی و
سوخت و ساز در بدنشان، با روال طبیعی به پیش خواهد رفت. ضمنا با مصرف ترنجبین،
نوزاد اشتهای زیادی به خوردن شیر مادر پیدا می‌کند، شبها بهتر می‌خوابد و دل‌پیچه و
نق زدن زیاد نوزاد برطرف می‌شود.

مقدار مصرف و طرز تهیه ترنجبین برای نوزاد 

ترنجبین را حدود یک قاشق مرباخوری تا غذاخوری در یک چهارم استکان آب جوش حل کرده
و پس از صاف کردن به نوزاد بدهید. میزان مصرف ترنجبین باید آنقدر باشد که با ایجاد اسهال ملایم
جرم‌های رسوبی و چسبیده به جدار روده‌های نوزادان پاک شود. علاوه بر آن یک قاشق چایخوری
تخم گشنیز را در یک استکان آب بجوشانید تا یک چهارم استکان بماند، سپس صاف کرده و آب آن
را به نوزاد بدهید.

در ادامه …

لازم به ذکر است که ترنجبین را از یک قاشق چایخوری در حالت ناشتا شروع کرده
و در یک چهارم استکان آب جوش حل که شد صاف کرده و به نوزاد بدهید، بخورد ولی اگر کار کردن شکم
ایجاد نشد، دوباره دو ساعت بعد این میزان تکرار می‌شود. معمولا با این روش ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد
تا زردی نوزادان درمان شود.