تاتوره
تاتوره بومی آمریکای شمالی و بنا به قولی آمریکای مرکزی است و سرخپوستان از آن
در جشن بلوغ و مناسبت های دیگر خود استفاده می کرده اند. قسمت های مورد استفاده ی
آن عبارت از برگ ها و دانه های آن هستند.
میوه ی آن به کپسولی بزرگ شبیه است که با شکافی از جهت طول باز می شود و روی آن
تیغ های زیادی وجود دارد و درونش دانه هایی سیاه رنگ دیده می شود و اگر کمی از برگ تازه ی
آن را له کنید، بویی تهوع آور و بد از آن بر خواهد خواست.
تاتوره در طب سنتی
- تاتوره جزو گیاهان داروئی محسوب می شود.
- از این گیاه ماده ای به نام «آتروپین» استخراج می شود که خاصیت ضد زهر دارد.
- نکته ی جالب اینجاست که خود علف تاتوره گیاهی سمی است.
- طعم آن تلخ و ترش است.
- برگ های این گیاه با ایجاد حرارت تا ۵۰ درجه خشک می شود.
- یکی دیگر از روش های خشک کردن این گیاه، قرار دادن آن در سایه است.
- در طب سنتی از آن برای درمانِ سیاه سرفه، سرفه های عصبی، دردهای عصبی،
تشنج، بی اختیاریِ دفع ادرار و نقرس استفاده شده است. - در برخی منابع اشاره شده که به صورت سیگار برای کم کردن اثرات آسم به کار برده شده.
مواد مؤثر دارویی
در کتاب «گزیده ی گیاهان دارویی» تألیف «دکتر سید هادی صمصام شریعت» مواد مؤثرِ داروییِ
تاتوره به این شرح نوشته شده است:«هیوسیامین (آتروپین)، هیوسین (اسکوپولامین)، املاح
معدنی و مقدار کمی اسانس، تانن، داتوجنین، داتوجن»
خواص دمنوش تاتوره
- ضد اسپاسم
- آنتی کولی نرژیک است
- درمان سرفه و بیماری های آسم و پارکینسون
- درمان آنفولانزا و آنفولانزای خوکی
- درمان برخی ناراحتی های اعصاب
میزان مصرف دمنوش
مقدار و دستور مصرف آن ۲/۰ – ۰۶/۰ گرم روزی سه بار به صورت دم کرده است.
مصرف دمنوش تاتوره باید تحت نظر پزشک انجام شود و خانم های شیرده و باردار نباید
آن را مصرف کنند.در مورد دوز مصرفی در منابع علمی جهانی نوشته شده که دستور خاصی
برای آن وجود ندارد و باید پزشک داروساز نسبت به شرایط فیزیکی و موارد فرد، میزان آن را تعیین کند.
عوارض دمنوش
ماده سمی تاتوره «داتورین» نام دارد که از سه آلکالوئید «آتروپین»، «هیوسیامین» و «اسکوپولامین»
تشکیل شده.مشکلاتی مانند خشکی دهان و گلو، مشکلات بینایی، تپش قلب، تنگی نفس و استفراغ
از علایم مسمومیت با این گیاه است که می تواند حتی به مرگ منجر شود.مصرف این گیاه بخصوص
برای کودکان و زنان باردار و دارندگان ناراحتی های قلبی، ناراحتی های گوارشی، یبوست، تب و ناراحتی
مری، انواع فتق، برخی ناراحتی های چشم و مبتلایان به احتباس ادرار بسیار خطرناک است.
در برخی منابع برای درمان مسمومیت ناشی از آن استفاده از مواد تهوع آور، قهوه ی غلیظ و ضد سم هایی
نظیر «مورفین» یا «پیلوکارپین» توصیه شده است.(در صورت مسمومیت با تاتوره بلافاصله با پزشک مشورت
کنید.)در منابعی دیگر گفته شده که تاتوره مواد مخدر می تواند محسوب شود و استفاده از آن برای ایجاد
توهم و سرخوشی خطرناک و اعتیاد آور است.مواد موجود در این علف بر سیستم عصبی انسان تأثیر گذاشته
و برخی حرکات ارادی را به حالت غیرارادی در می آورد.